Việc trẻ có thể bặp bẹ nói “ba ba”, “ma ma”, “ba ơi”, “mẹ ơi” là điều bình thường đối những trẻ có sự phát triển bình thường về thể chất lẫn trí tuệ. Nhưng những lời nói ấy dường như quá khó khăn đối với những trẻ có khó khăn về ngôn ngữ, những trẻ có những mặt hạn chế hoặc khiếm khuyết về mặt nào đó. Những lời nói dường như đơn giản nhưng nó là cả một đoạn đường, một quá trình dài vất vả của những phụ huynh có con bị khiếm khuyết. Những lời khuyên sau đây có thể sẽ giúp ích được cho các bậc phụ huynh khi đang cố gắng phát triển lời nói cho trẻ. Nó có thể rất đơn giản ai cũng có thể biết được nhưng quan trọng cách chúng ta làm như thế nào để cho phù hợp với mọi hoàn cảnh và dường như là một cách tự nhiên chứ không bị gượng gạo.
Những điều cần chú ý khi phát triển lời nói cho trẻ
Khi phát triển lời nói cho trẻ chúng ta cần để ý các điều sau đây:
Khi trẻ cố gắng nói, hãy khuyến khích bé. Chấp nhận mọi nỗ lực của trẻ
thậm chí ngay cả khi lời nói của bé chưa chuẩn.
Hãy dành thời gian nói cùng với trẻ. Hãy lắng nghe những gì bé nói với
bạn và thể hiện sự thích thú của bạn đối với những gì bé nói.
Hãy lắng nghe nhiều hơn là bạn nói. Hãy cho con bạn thời gian để nghĩ về
những gì bạn nói với chúng trước khi mong đợi chúng trả lời. Hãy đừng nói
với trẻ mà không lắng nghe câu trả lời của con bạn.
Bạn hãy là những người làm mẫu chuẩn trong việc sử dụng ngôn ngữ và
hành động. Điều đó sẽ giúp cho việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ của con
bạn.
Hãy lặp lại và nhấn mạnh các từ mới và/hoặc những từ không quen thuộc.
Điều đó sẽ giúp trẻ vì khi trẻ nghe các từ đó vài lần, nó sẽ tăng cường khả
năng hiểu của trẻ và sẽ phát triển lời nói cho trẻ.
Hãy cùng ngồi nhìn vào tranh ảnh và sách truyện với trẻ. Hãy nói về các
bức tranh ảnh, những hình vẽ trong đó. Kể cho nhau nghe các câu chuyện.
Cho trẻ cùng tham gia vào các cuộc hội thoại. Bạn có thể sẽ giúp trẻ hiểu
các từ mới bằng cách nói về những gì mà con bạn thích thú và cảm thấy
thú vị. Người lớn có thể khuyến khích các trẻ sử dụng lời nói và chơi cùng nhau bằng cách bình luận hoặc nói với những trẻ khác nữa.
Sử dụng các dấu hiệu thị giác. Dùng các đồ vật, tranh ảnh, và các cử chỉ
điệu bộ để hỗ trợ những gì bạn đang nói và khuyến khích con bạn làm như
bạn. Đừng kỳ vọng là con bạn học ngôn ngữ chỉ qua nghe; trẻ cần học thông qua việc kết hợp những gì trẻ nghe được với những gì trẻ thấy và làm được.
Hãy nhấn mạnh sự luân phiên. Điều đó giúp con bạn hiểu rằng bạn sẽ lắng
nghe bé nhưng ngược lại bé cũng phải lắng nghe bạn. Việc chơi các trò
chơi luân phiên (ví dụ như các trò chơi với bóng) sẽ giúp con bạn phát triển
kỹ năng này.
Hãy đánh giá cao giá trị của những gì con bạn nói. Thậm chí ngay cả khi
bạn không hiểu hết những gì bé nói, nhưng xin đừng bỏ qua những lời bình
luận của bé.
Nếu con bạn nói một điều gì đó không đúng, hãy nhắc lại nó nhưng bằng
những từ ngữ đúng để sửa cho trẻ. Ví dụ: Trẻ nói “Chiếc ô tô này màu
àng”; người lớn nên nói: “ừ, đúng rồi con ạ, nó màu vàng”. Xin đừng sửa
lỗi trẻ và đừng bắt chúng nói lại.
Hãy đừng nhại lại những từ trẻ nói chưa đúng mà hãy khuyến khích trẻ bằng những từ đúng hơn.
Hãy sử dụng những từ ngữ đơn giản, ngắn gọn, dễ hiểu
Hãy đưa ra một lời chỉ dẫn tại một thời điểm. Thêm dần một chút thông tin
vào những lời chỉ dẫn đó một cách từ từ theo thời gian. Ví dụ “Đi giầy vào”
– “Đi giầy và mặc áo khoác vào” – “Mặc áo khoác vào và ngồi xuống.”
Cho trẻ thời gian để lắng nghe những gì ta nói, suy nghĩ về những lời
nói đó và sau đó đáp ứng lại.
Hãy kiểm tra việc hiểu của trẻ. Việc đề nghị con bạn nhắc lại những gì bạn
nói với bé có thể có ích mặc dù chúng ta biết rằng nếu một trẻ có thể nhắc
lại những gì bạn nói không phải bao giờ cũng có nghĩa là bé đã hiểu những
lời nói đó.
Nhắc lại các thông tin bằng các cấu trúc khác nhau. Nếu con bạn không
hiểu, hãy đơn giản hóa hơn nữa câu nói của bạn. Ví dụ: “Thủy, hãy lấy cho
mẹ quyển sách lớn màu xanh ở phía đằng kia ra đây”, bạn thay đổi cho đơn
giản hơn nếu trẻ chưa hiểu: “Thủy, lấy quyển sách màu xanh” và chỉ về
phía quyển sách để hướng dẫn thêm những gì bạn đang nói cho bé.
Đừng bắt ép trẻ nói trước mặt người khác nếu bé không muốn làm điều đó.
Đừng cười trẻ khi trẻ phát âm sai từ. Thêm vào đó, bạn hãy khuyến khích
bé và nói to từ đúng cho bé nghe.
Hãy chia sẻ những gợi ý này với mọi thành viên trong gia đình bạn để mọi
người đều biết cách giúp trẻ.
_____________________________________________
Đây là các kiến thức chuyên ngành em tìm hiểu và sưu tầm lại được. em biết thì em chia sẻ thôi ạ. Anh chị có bất cứ điều gì thắc mắc có thể liên hệ với em, em sẽ sẵn sàng giúp đỡ hết khả năng của mình!
Theo dõi facebook của mình tại: https://www.facebook.com/thanhhoacanthiepsom
Đây là các kiến thức chuyên ngành em tìm hiểu và sưu tầm lại được. em biết thì em chia sẻ thôi ạ. Anh chị có bất cứ điều gì thắc mắc có thể liên hệ với em, em sẽ sẵn sàng giúp đỡ hết khả năng của mình!
Theo dõi facebook của mình tại: https://www.facebook.com/thanhhoacanthiepsom